Het nieuwe stabiliteitsprogramma

De heer Van den Heuvel heeft het woord.
 

Voorzitter, minister-president, minister, beste collega’s, de heer Van Hauthem heeft de situatie al geschetst. Maandag is er overleg geweest tussen de Federale Regering en de verschillende deelstaten. Daar is het federale Belgische stabiliteitsprogramma besproken. Het werd ook ingediend voor 1 mei. De federale overheid heeft die datum gehaald met een programma dat beantwoordt aan de vereisten die Europa voorschrijft. Met tegen 2015 een nultekort, een begroting in evenwicht, zijn we een goede leerling in de Europese klas. U zult misschien zeggen dat dit evident is, maar als u even de ronde van Europa maakt, dan ziet u dat het absoluut geen evidentie is dat elke lidstaat het huiswerk op orde krijgt tegen 2015. Op dat vlak moeten we ook als Vlaanderen, als belangrijkste deelstaat binnen die federale context, toch wel tevreden zijn dat het traject is gehaald.

Het stabiliteitsprogramma bevat ook een belangrijke context, namelijk dat alle overheden naar nul gaan in 2015. U zult zeggen dat dat ook normaal is. Wij vinden dat hier in Vlaanderen al lang normaal, maar u weet dat we toch een tijdje in andere omstandigheden hebben geleefd. De Hoge Raad van Financiën had de 65/35-regeling vooropgesteld waarbij de deelstaten, ook al hadden ze al een begroting in evenwicht, toch nog een extra bijdrage moesten leveren. Dit is allemaal van de baan, in dit nieuwe stabiliteitsprogramma staat heel duidelijk dat alle overheden naar een evenwicht moeten gaan. Dat wil zeggen dat deelstaten – en dan denken wij aan Vlaanderen – niet langer moeten opdraaien voor tekorten op andere niveaus zodat bijvoorbeeld het deficit van een federale overheid gesocialiseerd zou worden door overschotten op andere niveaus. Ik denk dat het voor Vlaanderen toch ook een grote stap voorwaarts is dat dit werd gehaald.

Ik hoor zeggen dat Brussel respijt krijgt tot 2015. Welnu, mijnheer Van Hauthem, vroeger was dat tot 2016. Men vraagt heel duidelijk een extra inspanning aan Brussel om een jaar te vervroegen. Ook voor het Waalse Gewest is de boodschap heel duidelijk, de federale overheid stelt dat er in 2015 geen tekorten mogen zijn, dat alle overheden op nul moeten uitkomen. Dat is toch wel een ander uitgangspunt dan een jaar geleden in rapporten van de Hoge Raad van Financiën.

Ik vind het een beetje smalletjes, mijnheer Van Hauthem, om hier nu te komen zeggen dat Vlaanderen zich in de doeken heeft laten doen, integendeel. Voor de eerste keer staat in een federaal stabiliteitsprogramma: in 2015 alle overheden een begroting in evenwicht.

Dat is juist, mijnheer Van den Heuvel. Misschien hebt u het daar nog over in uw betoog, maar de pendant is wel dat er een andere manier is om de overheidsfinanciën te saneren: wanneer bevoegdheden worden overgedragen, wordt geen 100, zelfs geen 90 of 80, maar 75 procent van de middelen overgedragen. Dat moet men er altijd bij zeggen. Dat is mijn probleem. Ik vraag me af waarom de Vlaamse Regering dat daar niet te berde heeft gebracht. Het gaat over veel meer dan een begrotingsevenwicht alleen, er wordt hoe dan ook een factuur doorgeschoven.
 

Mijnheer Van Hauthem, ik zal daartoe komen, wees een beetje geduldig. Ik heb vijf minuten spreektijd, ik zit aan drie en heb dus nog twee minuten om mijn verhaal af te maken.

Ik wil nog even stilstaan bij het positieve element dat Vlaanderen in de komende jaren een begroting in evenwicht moet hebben en geen overschotten. We kunnen volop investeren in een goed ondersteunend beleid, in onderzoek en ontwikkeling, in gebouwen voor onderwijs, in een betere mobiliteit en in noodzakelijke investeringen voor Welzijn, zodat we daarvoor budgetten kunnen vrijmaken.

Mijnheer Van Hauthem, is dat iets nieuws wat u zegt? In de nota van Bart De Wever, ondertussen anderhalf jaar geleden, stond dat bij bevoegdheidsoverdrachten 90 procent zou worden overgedragen. Het stond ook in de nota-Vande Lanotte, het stond in bijna alle nota’s die de voorbije jaren zijn gepresenteerd bij de staatshervormingsbesprekingen. Er is dus niets nieuws onder de zon. U doet nu alsof Vlaanderen zich in de doeken heeft laten doen. Neen, dat is absoluut niet juist. Vroeger was het en-en, nu is het feit dat we een overschot moeten hebben, geschrapt, en het andere is blijven staan. Maar het bestond vroeger ook. Het is een beetje flauwtjes om nu te zeggen dat dit totaal nieuw is. Het stond in verschillende nota’s van verschillende partijen. Bevoegdheidsoverdrachten zouden niet aan 100 procent gebeuren.

Ik ga ermee akkoord dat we dat moeten bewaken. Dat is iets anders. We moeten daar niet freewheelend over gaan. Ik roep de Vlaamse Regering op om de komende maanden in het overleg op de Vlaamse strepen te staan. Dat geldt voor alle deelstaten. Dat moet ook eens worden gezegd: we zitten in poleposition. In vergelijking met het Waalse Gewest en het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest is onze situatie toch wat comfortabeler om die discussie met de federale overheid aan te gaan. Ik ben ervan overtuigd dat de andere deelstaten zeker een partner voor ons zullen zijn om het overleg met de federale overheid aan te gaan.

Als woordvoerder van onze fractie vind ik dit een positieve ontwikkeling. Die zegt dat overschotten voor Vlaanderen niet noodzakelijk zijn tegen 2015, zodat we ons beleid volop kunnen voortzetten en de groei van investeringen van Welzijn tot Mobiliteit kunnen stimuleren. Inzake de discussie over de bevoegdheidsoverdrachten geloof ik sterk in de daadkracht van onze minister-president en zijn team om voor Vlaanderen een goede prestatie neer te zetten. (Applaus bij de meerderheid)